INFORMATOR: POLSKI ŁAD – CENY TRANSFEROWE

Ceny transferowe (TP) są jednym z najbardziej dynamicznie zmieniających się obszarów prawa podatkowego. Częste nowelizacje przepisów w tym zakresie istotnie wpływają na działalność przedsiębiorców, którzy zawierają transakcje z podmiotami powiązanymi.

W Informatorze przypominamy o terminach przewidzianych na wykonanie obowiązków dokumentacyjnych w 2021 r. (terminy zostały zmodyfikowane z uwagi na pandemię), a także omawiamy zmiany przepisów regulujących TP, które wynikają z projektu nowelizacji ustaw podatkowych opublikowanego w ramach tzw. Polskiego Ładu.

1. Przypomnienie! Terminy dokumentacyjne w 2021 r.

Co do zasady podatnicy obowiązani do sporządzenia dokumentacji cen transferowych powinni do końca 9. miesiąca po zakończeniu roku obrotowego złożyć informację o cenach transferowych (formularz elektroniczny TPR-C w przypadku podatników podatku CIT bądź TPR-P w przypadku podatników podatku PIT). W tym samym terminie składa się oświadczenie o sporządzeniu lokalnej dokumentacji cen transferowych.

Z uwagi na pandemię COVID-19, podobnie jak w ubiegłym roku, terminy na wykonanie obowiązków dokumentacyjnych za 2020 r. zostały przedłożone.

W przypadku podatników, których rok podatkowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym, informacja TPR oraz oświadczenie o sporządzeniu dokumentacji za rok 2020 powinny zostać złożone do dnia 31 grudnia 2021 r.

Terminy  zostały przedłużone również dla tych podatników, których rok podatkowy jest inny niż rok kalendarzowy (przy czym termin na złożenie TPR i oświadczenia zależy w tym przypadku od tego, kiedy kończy się rok podatkowy danego podatnika).

2. Zmiany w cenach transferowych od 2022 r.

W dniu 26 lipca 2021 r. Ministerstwo Finansów opublikowało projekt nowelizacji przepisów podatkowych. Planuje się, jak co roku, również zmiany przepisów o cenach transferowych. Zmiany w tym zakresie objęte są „zbiorczym” projektem ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (dalej również jako „Projekt”).

W zamyśle Ministerstwa Finansów proponowane rozwiązania mają wpłynąć na uproszczenie obowiązków podatników, którzy zawierają transakcje z podmiotami powiązanymi. Zmiany mają też uporządkować regulacje dotyczące spółek, które nie mają osobowości prawnej.

Projekt zakłada:

1. zmianę okresu referencyjnego w przepisach o cenach transferowych z roku obrotowego na rok podatkowy (co ma znaczenie dla podatników, których rok podatkowy nie pokrywa się z rokiem kalendarzowym),
2. możliwość dokonania korekty cen transferowych in minus bez konieczności posiadania dokumentu w postaci oświadczenia podmiotu powiązanego o dokonaniu korekty (dopuszczalne ma być dokonywanie korekty na podstawie dowodu księgowego, przy czym taki dowód księgowy ma potwierdzać, że podmiot powiązany dokonał korekty w tej samej wysokości co podatnik – w związku z tym proponowana zmiana nie wydaje się być zmianą rewolucyjną),
3. rezygnację z obowiązku informowania o dokonaniu korekty cen transferowych w zeznaniu rocznym,
4. doprecyzowanie, że tzw. warunki safe harbour (tj. warunki, których spełnienie zwalnia obecnie podatnika z obowiązku sporządzenia analizy porównawczej) w przypadku umów pożyczek i umów o podobnym charakterze powinny być spełnione każdorazowo w przypadku zmiany umowy,
5. przedłużenie terminów na sporządzenie dokumentacji lokalnej o 1 miesiąc, tj. do końca 10. miesiąca po zakończeniu roku podatkowego,
6. uwzględnienie przy ustalaniu wartości transakcji kontrolowanej tego, czy podatnik ma prawo do odliczenia VAT naliczonego; aktualnie wartość transakcji dla potrzeb TP ustalana jest na podstawie wartości netto; proponuje się, aby VAT naliczony był uwzględniany przy ustalaniu wartości transakcji wtedy, gdy podatnikowi nie przysługuje prawo do odliczenia; zmiana ta będzie miała znaczenie dla podatników, którym nie przysługuje prawo do odliczenia (np. podmioty działające w branży finansowej, medycznej); jest to zmiana na niekorzyść podatników,
7. wprowadzenie przepisów określających wartość nowych rodzajów transakcji kontrolowanych:

• depozyty – wartość kapitału,
• ubezpieczenia oraz asekuracja – suma ubezpieczenia,
• spółka niebędąca osobą prawną – łączna wartość wkładów wniesionych do spółki,

8. zwolnienie z obowiązku sporządzania dokumentacji lokalnej dla nowych kategorii transakcji kontrolowanych:

• zawieranych między położonymi w Polsce zakładami zagranicznymi (których macierzyste jednostki są podmiotami powiązanymi) oraz między położonym w Polsce zakładem zagranicznym podmiotu powiązanego będącego nierezydentem a polskim rezydentem podatkowym; warunkiem zastosowania tych zwolnień ma być rozliczenie dla celów podatkowych w Polsce całości przychodów i kosztów uzyskania przychodów wynikających z transakcji (a także brak poniesienia straty podatkowej przez strony transakcji);
• objętych mechanizmem safe harbour transakcji pożyczek, kredytów, obligacji, a także rozliczeń dokonywanych w ramach tzw. czystego refakturowania; MF definiuje „czyste refakturowanie” jako rozliczenie wydatków, które zostały poniesione na rzecz podmiotu niepowiązanego; co istotne, do „czystego refakturowania” zalicza się rozliczenie, które spełnia określone warunki; przykładowo w wyniku rozliczenia nie może powstać wartość dodana (nie dolicza się marży ani narzutu), nie można też stosować klucza alokacji; z projektu wynika, że „czyste refakturowanie” musi nastąpić niezwłocznie po dokonaniu zapłaty na rzecz podmiotu niepowiązanego;

9. uregulowanie zasad sporządzania analizy cen transferowych w razie zawarcia umowy spółki niebędącej osobą prawną, umowy wspólnego przedsięwzięcia lub innej umowy o podobnym charakterze; analiza cen transferowych w tych przypadkach ma obejmować „w szczególności” przyjęte zasady dotyczące udziału w zysku lub w majątku oraz uczestnictwa w stratach,

10. doprecyzowanie zasad składania informacji o cenach transferowych dla spółek, które nie są osobami prawnymi; informację o cenach transferowych ma składać sama spółka zamiast wyznaczonego wspólnika,

11. WAŻNE! zwolnienie z obowiązku przygotowania analizy porównawczej w przypadku transakcji kontrolowanych zawieranych przez podmioty powiązane będące mikro lub małym przedsiębiorcą; co istotne, przy ocenie statusu przedsiębiorcy stosowane będą przepisy ustawy Prawo Przedsiębiorców,

12. wydłużenie terminu na przedłożenie dokumentacji cen transferowych na żądanie organu podatkowego (w przypadku kontroli) z 7 dni do 14 dni,

13. umożliwienie organom podatkowym zażądania sporządzenia i przedłożenia dokumentacji (w terminie 30 dni) w stosunku do transakcji zwolnionych z obowiązków dokumentacyjnych z uwagi na spełnianie warunków safe harbour (gdy organ wykaże, ze warunki te nie były spełnione),

14. likwidację oświadczenia o sporządzeniu dokumentacji cen transferowych (jako odrębnego dokumentu) i uwzględnienie go w formularzu TPR (co oznacza, że formularz TPR po raz kolejny zostanie zmieniony),

15. przedłużenie terminu na złożenie formularza TPR do końca 11. miesiąca po zakończeniu roku podatkowego,

16. zmianę organu właściwego do składania TPR na naczelnika urzędu skarbowego właściwego w sprawach podatku dochodowego (aktualnie TPR przekazywany jest w formie elektronicznej Szefowi KAS).