INFORMATOR: POLSKI ŁAD – ULGI NA INNOWACJE
W ostatnich miesiącach ogłoszone zostały plany wprowadzenia nowego programu społeczno-gospodarczego: ,,Polski Ład”. Polski Ład zakłada zmiany w różnych obszarach życia społecznego oraz gospodarki, z czego część z nich dotyczy prawa podatkowego.
W informatorze przedstawiamy podstawowe założenia dotyczące rozwiązań przewidzianych przez Polski Ład w zakresie ulg na innowacje. Informator został opracowany w oparciu o opublikowany przez Ministerstwo Finansów projekt ustawy z dnia 15 czerwca 2021 r., skierowany do tzw. prekonsultacji. Nowe przepisy mają obowiązywać od 2022 r.
1. Ulgi na innowacje
Jednym z założeń Polskiego Ładu ma być transformacja gospodarki w kierunku innowacji oraz ułatwienie finansowania działalności innowacyjnej przedsiębiorstw. MF proponuje wprowadzenie pakietu ulg podatkowych, obejmującego: ulgę badawczo-rozwojową (ulgę B+R), ulgę na prototyp, ulgę na wsparcie innowacyjnych pracowników, ulgę na robotyzację oraz ulgę IP-Box.
Ulga B+R oraz ulga IP Box
Powyższe ulgi funkcjonują już w systemie prawa podatkowego. Ulga B+R daje możliwość odliczenia od podstawy opodatkowania kosztów kwalifikowanych, tj. kosztów ponoszonych na działalność badawczo-rozwojową (działalność B+R).
W uproszczeniu: podatnik korzystający z ulgi B+R zalicza ponoszone w związku z tą działalnością wydatki (czyli tzw. koszty kwalifikowane) do kosztów uzyskania przychodów na zasadach ogólnych, a następnie, dodatkowo, odlicza te wydatki od podstawy obliczenia podatku (dochodu).
Koszty kwalifikowane to np. wynagrodzenia pracowników wykonujących działalność B+R, koszty nabycia materiałów i surowców służących bezpośrednio realizacji takiej działalności, odpisy amortyzacyjne, itp.
Z ulgi B+R korzysta liczne grono naszych Klientów. Wbrew przekonaniu wielu przedsiębiorców, ulga B+R nie jest rozwiązaniem adresowanym do wąskiego grona podmiotów.
Ulgę B+R stosują przedsiębiorcy zajmujący się produkcją różnego rodzaju towarów (np. kosmetyków, mebli, itd.), firmy zmieniające technologie produkcji, firmy zajmujące się opracowywaniem oraz dostarczaniem zaawansowanych rozwiązań informatycznych w formie systemów, programów, producenci artykułów spożywczych (np. opracowujących w ramach działalności B+R nowe smaki lodów, ciastek, wędlin, itp.).
Aby korzystać z ulgi B+R nie trzeba więc posiadać specjalistycznego laboratorium (ale podatnicy posiadający status centrum badawczo-rozwojowego, czyli tzw. CBR, korzystają z ulgi B+R na preferencyjnych w stosunku do pozostałych podatników warunkach).
W ramach zmian przewidzianych przez Polski Ład podatnikom prowadzącym działalność B+R i jednocześnie posiadającym status CBR ma zostać przyznane prawo do odliczenia od podstawy opodatkowania 200% kosztów kwalifikowanych (w tym także 200% kosztów uzyskania i utrzymania patentu oraz podobnych praw, np. prawa na wzór użytkowy). Aktualnie maksymalna wysokość odliczenia kosztów kwalifikowanych przez podatników o statusie CBR wynosi 150%, a w odniesieniu do kosztów związanych z patentami i podobnymi prawami – jedynie 100%.
Co istotne, wszyscy podatnicy prowadzący działalność B+R (nie tylko ci posiadający status CBR) mają mieć możliwość odliczenia 200% kosztów kwalifikowanych poniesionych na wynagrodzenia pracowników zaangażowanych w działalność badawczo-rozwojową.
Obecnie podatnicy mogą z tego tytułu odliczyć 100% kosztów kwalifikowanych.
Z ulgi IP-Box mogą skorzystać podatnicy prowadzący działalność badawczo-rozwojową, którzy w ramach tej działalności wytwarzają, rozwijają lub ulepszają prawa własności intelektualnej (np. patent, autorskie prawo do programu komputerowego).
Dochody z praw własności intelektualnej opodatkowane są preferencyjną stawką 5%.
Obecne regulacje dopuszczają możliwość skorzystania tylko z jednej z ww. ulg. Zmiana proponowana w Polskim Ładzie ma pozwolić na jednoczesne stosowanie obu ulg.
Ulga IP-Box jest przed wszystkim stosowana przez firmy informatyczne (zarówno duże firmy zajmujące się produkcją programów komputerowych, czy gier komputerowych, jak i informatyków prowadzących indywidualne działalności gospodarcze).
Ulga na prototyp
Jednym z rozwiązań przewidzianych w Polskim Ładzie jest tzw. ulga na prototyp. Rozwiązanie to ma pozwolić podatnikom na odliczenie od podstawy obliczenia podatku kwoty stanowiącej 30% sumy kosztów produkcji próbnej i wprowadzenia na rynek nowego produktu. Odliczenie nie będzie mogło przekroczyć w roku podatkowym 10% dochodu.
Ulga na prototyp ma być stosowana przy opracowaniu nowego produktu, który powstanie w wyniku prowadzenia przez podatnika prac B+R. Takim produktem nie może być usługa.
Produkcją próbną ma być etap rozruchu technologicznego produkcji, mający na celu wykonanie prób i testów. W ramach ulgi podatnik będzie miał m.in. prawo do odliczenia kosztów nabycia materiałów i surowców (nabytych wyłącznie dla potrzeb produkcji próbnej).
Za koszty wprowadzenia na rynek nowego produktu uznawane będą m.in. koszty uzyskania lub utrzymania zezwolenia na obrót oraz koszty badania cyklu życia produktu.
Podatnik będzie stosował ulgę poprzez dokonywanie odliczeń w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniósł koszty produkcji próbnej nowego produktu lub wprowadzenia na rynek nowego produktu.
Ulga będzie stosowana, jeśli poniesione przez podatnika wydatki nie zostały mu zwrócone w jakiejkolwiek formie.
MF podkreśla, że ulga ma dotyczyć produktów innowacyjnych w skali danego przedsiębiorstwa, które rozwijają jego ofertę i nie występują na rynku. Głównym założeniem ulgi jest umożliwienie tańszego wytworzenia prototypu oraz wdrożenia wynalazku do produkcji.
Ulga na robotyzację
Ulga na robotyzację skierowana ma być do podatników, którzy planują usprawnić produkcję poprzez zastosowanie robotów przemysłowych. Przez robota przemysłowego rozumie się automatycznie sterowaną, programowalną, wielozadaniową i stacjonarną lub mobilną maszynę, o co najmniej 3 stopniach swobody, posiadającą właściwości manipulacyjne bądź lokomocyjne dla zastosowań przemysłowych.
Mechanizm ulgi na robotyzację ma być podobny do mechanizmu ulgi B+R. Ulga ma pozwolić na odliczenie od podstawy obliczenia podatku dodatkowo 50% kosztów uzyskania przychodów poniesionych w roku podatkowym na robotyzację.
Za takie koszty uznawane będą m.in. koszty poniesione na nabycie robotów przemysłowych, maszyn i urządzeń peryferyjnych do robotów przemysłowych, czujników, sterowników, przekaźników, zamków bezpieczeństwa, itp.), urządzeń do interakcji pomiędzy człowiekiem a maszyną, WNiP niezbędnych do poprawnego funkcjonowania robotów, usług szkoleniowych dotyczących robotów przemysłowych.
W ramach ulgi odliczyć będzie można również opłaty ustalone w umowie leasingu finansowego robotów przemysłowych.
Wydatki mają być odliczane w latach 2022-2026.
Ulga na wsparcie innowacyjnych pracowników
Zgodnie z projektowanymi zmianami, z tzw. ulgi na wsparcie innowacyjnych pracowników będą mogli skorzystać przedsiębiorcy prowadzący działalność B+R, którzy – w związku z prowadzeniem takiej działalności – zatrudniają osoby „innowacyjne” (takimi osobami mogą być pracownicy, zleceniobiorcy, osoby przenoszące prawa autorskie itp.). Co najmniej 50% czasu pracy osoba „innowacyjna” ma przeznaczać na realizację działalności B+R.
Z omawianej preferencji mają korzystać podatnicy (będący płatnikami podatku PIT), którzy ponieśli za rok podatkowy stratę lub osiągnęli za ten rok dochód niższy od kwoty odliczenia przysługującego im w ramach ulgi B+R. Tacy podatnicy (płatnicy) będą mieli prawo do pomniejszenia kwot zaliczek na podatek PIT podlegających przekazaniu do urzędu skarbowego.
Zgodnie z projektem możliwość skorzystania z ulgi na innowacyjnych pracowników będą mieli wszyscy podatnicy prowadzący działalność B+R i zatrudniający osoby innowacyjne (nie będzie miało znaczenia to, czy podatnik jest mikro, małym czy średnim przedsiębiorcą ani to, czy posiada on status CBR).
2. Podsumowanie
Proponowany przez MF pakiet ulg wspierających działalność innowacyjną jest adresowany do przedsiębiorców prowadzących działalność B+R. Warto rozważyć, czy działalność danej firmy jest (co najmniej w części) działalnością B+R. Jak zaznaczaliśmy wcześniej, wielu przedsiębiorców prowadzi działalność B+R (zwłaszcza firmy zajmujące się produkcją), chociaż nie wszyscy mają tego świadomość.